H επιστήμη του αοράτου
Μια από τις αγαπημένες σκηνές των παιδιών στη γνωστή ταινία Χάρυ Πότερ, είναι αυτή κατά την οποία ο νεαρός ήρωας φοράει την μαγική κάπα που τον κάνει αόρατο και αρχίζει να εξερευνά τα μυστικά δωμάτια του σχολείου μαγείας «Χόγκουαρτς». Παραμύθια θα πείτε και θα έχετε δίκιο, όμως η κατασκευή μιας κάπας που θα κάνει αόρατο όποιον την φορέσει, ίσως να μην είναι και πολύ μακριά. Την περασμένη βδομάδα, δυο δημοσιεύματα σε επιστημονικά περιοδικά ανακοίνωναν την δημιουργία στο εργαστήριο δυο τεχνητών υλικών τα οποία μπορούν να καμπυλώνουν το φως γύρω τους, εκτρέποντας το σε διαφορετικές από την αρχική διευθύνσεις και καθιστώντας έτσι τα αντικείμενα πίσω τους αόρατα. Και οι δυο ομάδες εργάζονται στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλει της Καλιφόρνια και ανακοίνωσαν ταυτόχρονα τα αποτελέσματα των ερευνών τους στα περιοδικά Science και Nature. Continue reading ‘H επιστήμη του αοράτου’
Filed under: Νανοτεχνολογία, Υλικά | 1 Comment
3500 χιλιαδες βιοχημικοι στην Αθήνα
H καρδιά της Μοριακής Βιολογίας, της μεγαλύτερης επανάστασης μετά την πληροφορική, που παράλληλα διχάζει και εγείρει σοβαρά ερωτήματα γύρω από τις εφαρμογές της (κλωνοποίηση, βλαστοκύτταρα, γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, γονιδιακές θεραπείες ασθενειών κ.ά.) χτυπάει αυτές τις μέρες στην Αθήνα. Περισσότεροι από 3.500 Βιολόγοι και Βιοχημικοί από όλο τον κόσμο, ανάμεσά τους, οι Νομπελίστες Τιμ Χαντ (2001) και Σίντνεϊ Αλτμαν (1989) και Γκούντερ Μπλόμπελ, θα λάβουν μέρος στις εργασίες του 33ου Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας των Ενώσεων Βιοχημείας (FEBS) και του 11ου Συνεδρίου της Διεθνούς Ενωσης Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας (IUBMB).
Στις 200 περίπου ομιλίες τους και τις 2.500 ανακοινώσεις, οι επιστήμονες θα συζητήσουν εκτενώς θέματα όπως τα βλαστοκύτταρα, η νέα φαρμακοθεραπεία, εφαρμογές της Βιοχημείας στο περιβάλλον αλλά και τη γεωργία, η νανοτεχνολογία, η κατανόηση των λοιμωδών νοσημάτων κ.ά. Continue reading ‘3500 χιλιαδες βιοχημικοι στην Αθήνα’
Filed under: Βιολογία, Δημοσιεύματα, Επιστήμη | Leave a Comment
Τη βδομάδα που έφυγε (Ειδήσεις)
Φύτεψαν δέντρο ηλικίας 2.000 ετών
Είναι μόλις τριών ετών και έχει ύψος περίπου ένα μέτρο, όμως ο «Μαθουσάλας» μεγαλώνει κανονικά. Το μικρό φοινικόδεντρο βλάστησε το 2005 από έναν σπόρο που ανακαλύφθηκε στην περιοχή Μασάντα του Ισραήλ. Οι επιστήμονες εκτίμησαν τον καρπό (καθώς και άλλους που δεν βλάστησαν) σε ηλικία 2.000 χρόνων, καθιστώντας το δέντρο ως το παλαιότερο γνωστό καλλιεργήσιμο δέντρο της ιστορίας. Αναλύοντας το DNA του φυτού, ερευνητές του Ιατρικού Ερευνητικού Κέντρου στον Ιατρικό Οργανισμό Hadassah του Ισραήλ βρήκαν ότι το αρχαίο φυτό μοιράζεται τα μισά και πλέον γονίδια με σύγχρονα καλλιεργούμενα είδη φοινικόδεντρων. Το προηγούμενο δέντρο που είχε πιστοποιημένα καλλιεργηθεί ήταν ένας λωτός ηλικίας 1.300 ετών.
Ξεκινάει ο επιταχυντής
Η ανακοίνωση του CERN αναφέρει: «Η έναρξη του 27 χιλιομέτρων επιταχυντή ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2007 με την επιτυχή ψύξη των 2 από τα 8 τμήματά του. Σήμερα, 5 από τα τμήματα βρίσκονται ήδη, ή πολύ κοντά, στην τελική θερμοκρασία λειτουργίας τους που είναι 1,9 βαθμοί πάνω από το απόλυτο μηδέν (δηλαδή, -271,1ο), ενώ τα υπόλοιπα 3 τμήματα πλησιάζουν τη θερμοκρασία αυτή. Με το τέλος της ψύξης θα ολοκληρωθεί ο ηλεκτρολογικός έλεγχος, σε αναμονή πλέον των πρώτων δεσμών πρωτονίων που αναμένονται τον Αύγουστο». Εναρξη λοιπόν το καλοκαίρι, για τον πολυαναμενόμενο επιταχυντή του LHC που θα προκαλέσει συγκρούσεις μεταξύ δεσμών πρωτονίων σε ενέργειες που δεν έχουν ποτέ ξανά επιτευχθεί σε πείραμα. Εις απάντησιν των κινδυνολόγων, το CERN ζήτησε τη σύνταξη μιας έκθεσης ασφαλείας από 20 ανεξάρτητους ειδικούς, η οποία τονίζει ότι δεν συντρέχει κανένας απολύτως λόγος ανησυχίας.
Eνα δισεκατομμύριο υπολογιστές
Oι προσωπικοί υπολογιστές που βρίσκονται σε χρήση ξεπέρασαν το 1 δισ., ανακοίνωσε η εταιρεία ερευνών Gartner στο Ελσίνκι, πριν από λίγες μέρες. Ιδιαίτερη ανάπτυξη εμφανίζουν οι αναπτυσσόμενες οικονομίες, ενώ η πρόβλεψη θέλει τους ενεργούς υπολογιστές να διπλασιάζονται παγκοσμίως ώς το 2014. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, ενώ σήμερα το 58% των ενεργών υπολογιστών βρίσκεται στις ώριμες οικονομίες, μόλις διπλασιαστεί το σύνολό τους, ο αριθμός αυτός θα πέσει στο 30%. Ακόμα εκτιμάται ότι φέτος θα πεταχτούν 35 εκατομμύρια pc, χωρίς καμιά πρόνοια για τις εξαιρετικά βλαβερές συνέπειές τους στο περιβάλλον.
Filed under: Βιολογία, Δημοσιεύματα, Τεχνολογία, Φυσική | Leave a Comment
Πρόγνωση σεισμών μέσω διαστήματος
Ενα παράθυρο αισιοδοξίας μέσω του Διαστήματος ανοίγει η επιστημονική έρευνα για την έγκαιρη πρόγνωση σεισμών, αναπτύσσοντας μια νέα μέθοδο που βασίζεται σε μηνύματα που «εκπέμπει» το έδαφος και τα οποία «συλλαμβάνουν» οι δορυφόροι. Ηταν 2 Μαΐου, όταν ο Ντιμιτάρ Ουζούνοφ, επιστήμων στο Goddard Flight Center της NASA, εξέδωσε ένα memo για εσωτερική χρήση από ένα μικρό διεθνές δίκτυο επιστημόνων που ασχολούνται ερευνητικά με τους σεισμούς. Με αυτό ενημέρωνε τους συναδέλφους του πως επρόκειτο να εκδηλωθεί μεγάλος σεισμός στην επαρχία Σετσουάν της νότιας Κινας. Μάλιστα, ως «πρόδρομο φαινόμενο» θεώρησε τις ανωμαλίες που παρατήρησε στο φάσμα της υπέρυθρης ακτινοβολίας με πηγή τη συγκεκριμένη περιοχή. Την ίδια ώρα, μια άλλη ερευνητική ομάδα της NASA, του Φρίντμαν Φρόιντ, παρατήρησε κι αυτή περίεργες ηλεκτρικές ανωμαλίες στην ιονόσφαιρα, οι οποίες επίσης σχετίζονταν με την περιοχή. Επτά μέρες μετά, ο Εγκέλαδος έπληξε με σφοδρότητα μια περιοχή λίγο βορειοδυτικότερα από την περιοχή πρόβλεψης, με δόνηση 7,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Προέβλεψαν οι Φρόιντ και Ουζούνοφ τον σεισμό της Κίνας; Continue reading ‘Πρόγνωση σεισμών μέσω διαστήματος’
Filed under: Δημοσιεύματα, Διάστημα, Επιστήμη, Ερευνα | Leave a Comment
TOP 10 νέων φυτών και ζώων
Εχουμε την τάση να πιστεύουμε πως γνωρίζουμε καλά τον πλανήτη που μας φιλοξενεί, όμως κάθε χρόνο η επιστημονική έρευνα μας διαψεύδει. Μόνο το 2007 ανακαλύφθηκαν χιλιάδες νέα είδη ζώων και φυτών. Το Διεθνές Ινστιτούτο Εξερεύνησης Νέων Ειδών του Πανεπιστημίου της Αριζόνα των ΗΠΑ εξέδωσε έναν κατάλογο με τα σημαντικότερα δέκα από αυτά. Ανάμεσά τους μια νυχτερίδα από τις Φιλιππίνες, ένας θάμνος που μοιάζει με το ανθρωπάκι της Michelin από την Αυστραλία, ένας σκαραβαίος με κέρατο που μοιάζει με μικροσκοπικό ρινόκερο, μια θανατηφόρα αυστραλιανή μέδουσα, ένα νέο είδος μανιταριού από την Αγγλία, το δεύτερο πιο δηλητηριώδες φίδι στον κόσμο, ξανά από μια απομονωμένη περιοχή της Αυστραλίας, το κρανίο ενός δεινοσαύρου-πάπιας που ανακαλύφθηκε στις ΗΠΑ, ενώ την πρώτη θέση καταλαμβάνει ένα νέο ηλεκτροφόρο χέλι του Ινδικού Ωκεανού. Κάθε χρόνο οι επιστήμονες ανακαλύπτουν χιλιάδες νέα είδη. Continue reading ‘TOP 10 νέων φυτών και ζώων’
Filed under: Βιολογία, Δημοσιεύματα | Leave a Comment
Θα δίνατε στο παιδί σας ένα χάπι προκειμένου να βελτιωθούν θεαματικά οι επιδόσεις του στο σχολείο; «Σε καμιά περίπτωση», απαντούν 160 γονείς μαθητών που πήραν μέρος σε μια έρευνα του Παντείου Πανεπιστημίου, η οποία βρίσκεται ακόμα σε φάση επεξεργασίας, σε αντίθεση με πολλούς γονείς στις Ηνωμένες Πολιτείες που το κάνουν ήδη, αδιαφορώντας για τις άγνωστες μακροχρόνιες συνέπειες. Αν σας λέγανε ότι οι συμμαθητές του παιδιού σας παίρνουν χάπια και χάρη σε αυτά βαθμολογούνται με 19 και 20 στα μαθήματα, ενώ το παιδί σας όχι; Αυτό συνιστά «αθέμιτο ανταγωνισμό» και ανεπίτρεπτο πνευματικό «ντόπινγκ» απαντά η πλειοψηφία των ίδιων γονέων.
Η νευροψυχολόγος κ. Λίζα Βάρβογλη, διδάσκουσα στο τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και η ψυχολόγος Κατερίνα Στρουμπούλη διερευνούν τις διαθέσεις της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στην κοσμητική νευροεπιστήμη, τη χρήση δηλαδή των προϊόντων της έρευνας γύρω από τον εγκέφαλο, όχι για ψυχιατρικούς σκοπούς, αλλά προκειμένου να «βελτιώσουμε» φυσικά χαρακτηριστικά μας, όπως η μνήμη, η συγκέντρωση, πρακτική που φαίνεται πως είναι ήδη διαδεδομένη στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η νέα κουλτούρα των χαπιών που έρχεται από την ταχύτατη εξέλιξη της επιστήμης, μάς τοποθετεί μπροστά σε σοβαρά ηθικά διλήμματα. Continue reading ‘Κοσμετική ψυχοφαρμακολογία και Νευροηθική’
Filed under: Δημοσιεύματα, Νευροεπιστήμες | Leave a Comment
Οι Έλληνες μελετούν τον Ήλιο
To email του Σπύρου Πατσουράκου, αστροφυσικού που εργάζεται στο ερευνητικό εργαστήριο του Αμερικανικού πολεμικού ναυτικού (NRL) ήταν ενθουσιώδες: «Μόλις γύρισα από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ όπου παρακολούθησα άλλη μια εκτόξευση διαστημοπλοίου και βρήκα τα δημοσιεύματα στον διεθνή τύπο για τις νέες ανακαλύψεις μας στον Ήλιο. Σου στέλνω την καλύτερη εικόνα μας». Ο Πατσουράκος, ο Αγγελος Βουρλίδας και ο Σπύρος Αντίοχος, οι τρεις Έλληνες επιστήμονες που ζουν και εργάζονται στις ΗΠΑ έχουν κάθε λόγο να είναι ενθουσιασμένοι. Σύμφωνα με δημοσιεύματα των ABC και Sciencenews, συνέβαλαν καθοριστικά σε δυο κεφαλαιώδους σημασίας επιστημονικά ερωτήματα: Continue reading ‘Οι Έλληνες μελετούν τον Ήλιο’
Filed under: Διάστημα | Leave a Comment
Επιστημονικά Βραβεία 2008
Μετά τρία χρόνια απουσίας, το Ιδρυμα Μποδοσάκη επανενεργοποιεί τα «Επιστημονικά Βραβεία» του, έναν υψηλής ποιότητας θεσμό που από το 1993 αναδεικνύει τους πιο λαμπρούς Ελληνες επιστήμονες κάτω των 40 ετών, όπου κι αν εργάζονται στον κόσμο. Οι πέντε νέοι επιστήμονες που θα βραβευθούν στις 11 Ιουνίου στη Μεγάλη Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια, βρίσκονται στην κορυφή του τομέα τους, διαθέτουν ήδη παγκόσμια αναγνώριση και αποτελούν ελπίδα προόδου τόσο της επιστημονικής κοινότητας όσο και του Ελληνισμού, μιας και οι τέσσερις από τους πέντε ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό. Το ίδιο ισχύει και για τη συντριπτική πλειονότητα των 36 επιστημόνων που έχουν βραβευθεί από την αρχή του θεσμού έως σήμερα. Continue reading ‘Επιστημονικά Βραβεία 2008’
Filed under: Δημοσιεύματα, Επιστήμη, Ερευνα | Leave a Comment
– Οταν είμαι στο PC και μου πούνε έλα να φάμε, θα πω έρχομαι σε δυο λεπτά, αλλά πάντα υπάρχει πρόβλημα γιατί πραγματικά χάνω την αίσθηση του χρόνου. Δεν ξέρω αν είναι τόσο θέμα εξάρτησης όσο της ευχαρίστησης που νιώθω μπροστά στον υπολογιστή.
– Εγώ το έχω λύσει αυτό το πρόβλημα. Τρώω μπροστά στο PC.
– Δεν τίθεται θέμα, μπροστά στο PC τρώω κι εγώ, αλλά μερικές φορές τρώω στο τραπέζι όταν βρίσκεται ο πατέρας μου στο σπίτι.
– Αυτό που μου τη σπάει είναι με το mouse και το πιρούνι. Το ιδανικό είναι να μπορείς να φας με το αριστερό και να έχεις το ποντίκι στο δεξί, γιατί το ποντίκι στο αριστερό δεν γίνεται με τίποτα. Continue reading ‘Χαμένοι στο internet και τα βιντεοπαιχνίδια’
Filed under: Δημοσιεύματα, Τεχνολογία | Leave a Comment
Νέα στρατηγική ενάντια στη γρίπη
Η γρίπη είναι ο μόνιμος πονοκέφαλος κυβερνήσεων, ερευνητών και δημοσίων συστημάτων υγείας. Κάθε χρόνο νέα εμβόλια εφοδιάζουν τους ασθενείς με την άμυνα που χρειάζονται, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις παραλλαγές του εξελίξιμου αυτού ιού, ο οποίος απειλεί μεγάλες μερίδες ασθενών σε όλο τον κόσμο. Τα τελευταία χρόνια, όμως, επικρατεί ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα, ότι μπορεί να αναπτυχθούν εξαιρετικά ανθεκτικά στελέχη του ιού, όπως ο H5N1 (γρίπη των πτηνών) που δεν θα μπορούν να αντιμετωπιστούν με τις υπάρχουσες μεθόδους, θα προσβάλουν εύκολα τους ανθρώπους και θα οδηγήσουν στην εκδήλωση πανδημίας με ολέθριες συνέπειες. «Μέχρι σήμερα έχουμε μόλις δύο τρόπους να αντιμετωπίσουμε τον ιό. Ο πρώτος είναι τα εμβόλια που έχουν αποδειχθεί αρκετά πετυχημένα, παρ’ όλο που διαθέτουμε μόλις έξι μήνες ελέγχου για την ανάπτυξή τους πριν βγουν στην αγορά. Ο άλλος είναι η ανάπτυξη φαρμάκων που όμως έχουν αποτύχει μέχρι σήμερα να θεραπεύσουν τη νόσο και των οποίων η ανάπτυξη δεν φαίνεται να ενδιαφέρει τις εταιρείες», λέει ο Στίβεν Κιούσακ, ερευνητής του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας που εδρεύει στη Χαϊδελβέργη της Γερμανίας. Continue reading ‘Νέα στρατηγική ενάντια στη γρίπη’
Filed under: Βιολογία | 3 Σχόλια